با هزینه ای اندکی شما میتونید فایل (جشن های ایرانی) را تهیه کنید.

قسمتی از متن :

‏1

‏جشن های ایرانی

‏درگاه شماري ايرانيان پيش ازاسلام، سال به دوازده ماه سي روزه تقسيم مي شد. در پايان سال پنج روز به نام پنجه دزديده يا خمسه مسترقه باقي مي ماند. تقويم امروز زَرتُشتيان بر همين اساس تنظيم شده است. دراين تقويم هفته وجود ندارد و روزهاي ماه هريک نام يکي از فرشتگان يا ايزدان را به خود گرفته و به ترتيب چنين است:

‏1) اورمزد؛ 2) بهمن؛ 3) ارديبهشت؛ 4) شهريور؛ 5) سپندارمذ؛ 6) خرداد؛ 7) امرداد؛ 8) دي به آذر؛ 9) آذر؛ 10) آبان؛ 11) خير(خور)؛ 12) ماه؛ 13)تير؛ 14)گوش؛ 15) دي به مهر؛ 16) مهر؛ 17) سروش؛ 18) رشن؛ 19) فروردين؛ 20) ورهرام؛ 21) رام؛ 22) باد؛ 23) دي بهدين؛ 24) دين؛ 25) ارد(اشي)؛ 26) اشتاد؛ 27) آسمان؛ 28) زامياد؛ 29) مانتره سپند؛ 30) رام.

‏نام ماه هاي دوازده گانه چون امروز چنين بوده است:

فروردين، ارديبهشت، خرداد، تير، امرداد، شهريور، مهر، آبان، آذر، دي، بهمن، اسفند.

‏ايرانيان پيش از اسلام مراسم سوگ و ماتم نداشته اند و اندوه و روزه داري را عملي ناپسند مي شمرده اند. به همين جهت در ايّام باستان همه روزها شادي و خوشي و جشن و مهماني و خوردن و خوراندن بوده است. زَرتُشتيان در روزهايي از ماه که نام روز و ماه يکي مي شده جشن مي گرفته اند و با پسوند نسبت (گان) آن روز را مشخّص مي کرده اند مانند فروردگان (19 فروردين) ارديبهشت گان (سوّم ارديبهشت) مهرگان (16مهر).

‏بعضي از اين جشن ها، که بيشترجنبه زَرتُشتي دارد، با جشن هايي که چه بسا پيش از زَرتُشت نيز مرسوم بوده منطبق شده است. جشن هاي ايرانيان باستان با دگرگوني هاي طبيعت و هنگام مناسب براي کارهاي کشاورزي و گلّه داري مربوط است. درآن روزگار سال به دو فصل تابستان و زمستان تقسيم مي شده است. سرماي زياد در بعضي نواحي ايران در روزگاران کهن زندگي را سخت مي کرده است. داستان ساختن شهرها و پناهگاه هاي زيرزميني که به جمشيد و افراسياب و ديگر پادشاهان افسانه اي نسبت داده شده، گويي بازتاب خاطره اين سرماي طاقت سوز بوده است. بنابراين، وقتي هوا رو به گرما مي رفته و مردم روي به صحرا مي آورده اند، طبيعي است که آغاز آن را با شور و شوق تمام نوروز بنامند و جشن بگيرند.

‏قرن ها و هزاره ها شاهان و فرمانروايان خودي و بيگانه بر ايران زمين فرمانروا بوده اند. بسياري ازايشان با همه توان خويش براي فراموش شدن اين جشن هاي ديرين کوشيده اند. چه بسيار داغ بد ديني و تهمت کفر که برپيشاني دوستداران اين رسم ها و سنّت ها زده اند و چه بسيار با شکنجه و نقره داغ مردم را از برگزاري آنها باز داشته اند. امّا طبيعت قانون جاوداني و دگرگون ناپذير خود را برجاي گذاشته است. امروز بسياري از جشن هاي کهن ايراني به دلايل مختلف با مراسم کامل برگزار نمي شود، يا از آن ها تنها نامي برجاي مانده است.

‏نوروز

‏نوروز اوّلين روز بهار، آغاز سال نو و بزرگ ترين جشن ملّي ايرانيان است که دراساطير ايراني به جمشيد نسبت داده شده. گفته اند که جم سوار برگردونه اي که ديوها آن را مي کشيدند به آذربايجان رسيد. فرمود تا تختي زرين برجايي بلند بگذارند و خود درحالي که تاجي جواهر نشان برسرداشت برآن نشست و ديوان آن را برداشتند و به آسمان بردند. چون خورشيد برآمد و يرتوش برآن تاج و تخت افتاد همگان شاد شدند و شيد را که به معني درخشش و روشنايي است بر نام جم افزودند. درآن روز جمشيد فرمود که جشني بزرگ برپا دارند. زيرا در نوروز فلک آغاز به گردش نموده و خدا آفرينش جهان را شروع کرده است. نخستين انسان دراين روز آفريده شده و خرّمي و سرسبزي گيتي را فراگرفته است.

‏ ‏در دوران باستان پنج روز اوّل فروردين نوروز عامّه بود. شاه بارعام مي داد و هر روز گروهي از مردم را براي شادباش نوروزي به حضور مي پذيرفت. روز ششم نوروز بزرگ و نوروزخاصه خوانده مي شد. شاه به خلوت مي رفت و با نزديکان خود مي نشست. اين روز را پايان آفرينش جهان و روز کامل شدن گيتي دانسته اند. گفته اند که در اين روز زَرتُشت به پيامبري برگزيده شد و با اهورمزدا سخن گفت. به اين جهت دربامداد پيش از سخن گفتن پاره اي نيشکر مي چشيدند. همچنین گفته اند که جمشيد نخستين بار در نوروز نيشکر را شناخت و آن را به ديگران هديه داد. پس خوردن پاره ای شکر یا شیرینی از مراسم اصلی نوروز بوده است.

‏2

‏نوروز درواقع جشن رستاخيز است. پنج روز پیش از نوروز که درگاه شماری باستان پنجه ی دزدیده یا به عربی خمسه ی مسترقه گفته می شد، فروردگان نام داشت و ايرانيان در آن روزها به یاد مردگان به انجام مراسمی می پرداختند. شمع و چراغ مي افروختند و خوردني و نوشيدني بر سفره مي چيدند و معتقد بودند که ارواح و فَرَوهَرهاي درگذشتگان براي بازديد ازخانه و خانواده خواهند آمد. در احاديث شيعه روايتي هست که بنا برآن حضرت صاحب الزمان(ع) در نوروز ظهورخواهد فرمود و جهان را که در تاريکي ظلم است به نور عدالت نوراني خواهد کرد.

‏فرخنده ترين ساعت نوروز لحظه دميدن آفتاب در بامداد بود. ايرانيان دراين لحظه با چشم دوختن به خورشيد تبرّک مي جستند و معتقد بودند که پيش از سخن گفتن هرکس سه مرتبه عسل بچشد و سه پاره موم (شمع) روشن نمايد از هر دردي شفا خواهد يافت. مراسم نوروز در دربار شاهان با تجمّل بسيار برگزار مي شده و توصيف باشکوه ترين تشريفات آن، در دربار شاهنشاهان ساساني، درکتاب نوروزنامه آمده است. درروزگار پس از اسلام نوروز همچنان از جشن های مهم ایرانیان برجای ماند. بنا بر حدیثی که از امام جعفرصادق (ع) ششمین امام شیعیان نقل شده نوروز مبارک است و درآن روز حضرت صاحب الزمان(ع) ظهورخواهد فرمود و جهان را که در تاريکي ظلم است به نور عدالت نوراني خواهد کرد. آن چه در اين جا مي آيد، اشاره اي کوتاه به بعضي مراسم امروزي نوروز نزد بسياري از ايرانيان است.

‏ايرانيان از اوايل اسفند به پيشواز نوروز مي روند. نخست خانه تکاني مي کنند. نظافت، تعمير وسايل خراب شده، دور ريختن اشياء بي فايده و زائد، رنگ آميزي در و ديوار، شستن در و پنجره، گردگيري و ترتيب گنجه ها و قفسه ها از فعّاليت هايي است که همه را از زن و مرد، چه در خانه و چه دربازار و اداره و کارگاه، به خود مشغول مي دارد. سپس خريد اشياء لازم براي منزل، لباس نو تابستاني، هدايا و عيدي براي يکديگر و لوازم سفره هفت سين و شيريني و آجيل براي ديد و بازديد نوروز آغاز مي شود. درفاصله ده تا پانزده روز مانده به نوروز سبزه سبز مي کنند و آن دانه هاي مختلف از قبيل گندم، جو و عدس و باقلا و ارزن است که پس ازسبزشدن تزيين مي شود و در سفره هفت سين جاي مي گيرد. درگذشته دوازده نوع دانه را سبز مي کردند و از روي رشد آنها چگونگي محصول سال نو را پيش بيني مي نمودند.

‏دوختن لباس، پختن شيريني هاي مخصوص نوروزي و ارسال نامه هاي تبريک سال نو براي دوستان و آشنايان و همکاران و معلّمان از کارهاي ديگر اين فصل است. ازديگر کارهاي لازم رسيدگي به حساب هاي مالي خانواده و پرداخت وام هاست. درلحظه ی سال تحويل کسي با ديگري نبايد قهر باشد يا از او رنجشي به دل نگه دارد. روز قبل از عيد حمّام نوروز واجب است. شستشو و پوشيدن لباس نو، ولو يک تکّه، اهمّيت خاص دارد. شب سال تحويل همه چراغ هاي خانه را روشن مي گذارند. سبزي پلو و ماهي يا رشته پلو مي پزند تا رشته امور در دستشان بماند. از شام شب عيد براي روز ديگر مقداري نگه مي دارند تا برکت از سال گذشته به آينده بپيوندد. در لحظه ی تحويل سال، که مهم ترين لحظه سال است، افراد خانواده دور سفره هفت سين مي نشينند. بر اين سفره کتاب آسماني، آينه، شمعدان، قدحي بلورين پُر از آب که چند ماهي کوچک قرمز در آن شناور باشد، سبدي کوچک از تخم مرغ رنگ شده، ظرف هاي ميوه و شيريني و آجيل، گلدان هاي گل و هفت چيز که نام آنها با حرف سين شروع شود قرار دارد. سَمَنو، سکّه، سبزه، سنبل، سيب، سرکه، سنجد، سياه دانه و سير معمول ترين اين چيزها است. گفته اند که درقديم هفت شين روي سفره مي گذاشته اند امّا بعد از اسلام، به مناسبت حرام بودن شراب، آن را به هفت سين بدل کرده اند. هفت شين عبارت بوده است از شير، شراب، شکر، شهد، شمع، شايه (ميوه، محصول کشت) و شيريني.

‏هنگام تحويل سال بايد دعاي مخصوص خواند" یامقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحال و الاحوال، حول حالنا الی احسن الحال" و به قدح آب که روشنايي است چشم دوخت. پس از تحويل سال دهان را با شيريني يا عسل شيرين مي کنند، يکديگر را مي بوسند و شادباش و مبارکباد و «صدسال به از اين سال ها» مي گويند. بزرگ ترها به کوچکترها و گاه همه به يکديگر عيدي و هديه مي دهند و به ديد و بازديد مي پردازند که تا روز دوازدهم دامه دارد. ابتدا بايد کوچکترها به ديدن بزرگ ترها بروند سپس آنها نيز از کوچک ترها بازديد کنند. در بعضي شهرها در صبح نوروز ديدن از خانواده هائی که درسال گذشته عزادار و سوگواربوده اند، مرسوم است.

‏روز سيزدهم فروردين سيزده به در است. همه از خانه بيرون مي روند و روز را به تفريح و شادي و بازي در صحرا و دشت مي گذرانند. در اين روز با طناب به درخت تاب مي اندازند و به تقليد از جمشيد برآسمان گذر مي کنند. خوردن کاهو و سکنجبين يا سرکه و چيدن و جمع آوري سبزه هاي نورسته و پختن آش رشته در صحرا از مراسم اين روز است. صبح اين روز سبزهاي را که سبز کرده بودند با خود از خانه بيرون مي برند به آب روان مي سپارند يا به پشت بام مي اندازند. دخترهاي دم بخت علف ها را به هم گره مي زنند و به اميد بخت گشايي مي خوانند: «سيزده بدر، سال دگر، خانه شوهر.»

‏نوروز و روزهاي پيش از آن تا سيزده به در آداب و تفريحات و بازي ها و مراسم بسيار مفصّل دارد. از آن جمله نمايش هاي ميرنوروزي، نواهاي دسته هاي دُهُل زن ونقاره چي، رقص ها و شوخي هاي حاجي فيروز و مراسم شاد و اسطوره ای برنشستن کوسه بین کشاورزان و دامداران. اگرچه در طول تاريخ بارها جشن هاي ملّي ايراني مورد بي مهري و گاه قهر و کين کساني قرار گرفته است که شادي مردم و دلبستگي آنان را به سنّت هاي ديرين خوش نمي داشتند، امّا ايرانيان اين يادگارهاي دل انگيز ملّي را همچنان پاي برجا نگه داشته اند.

تصاویری از چند صفحه نخست فایل :

توجه فرمایید بدلیل تهیه ی تصویر با نرم افزار های خارجی متن نمایش داده شده در تصاویر ممکن است دارای اشکالاتی در نمایش برخی حروف باشد که در فایل اصلی بدون مشکل است