پیوند ها
قسمتی از متن :
1
علل حمله مغول به ایران
علل حمله ي چنگيزخان مغول به ايران
بابا علي محمدي آذر
فوق ليسانس تاريخ
يورش مغولان به ايران و تخريب نيمي بيشتر از اين سرزمين و كشتار ميليونها انسان رويدادي بود كه به گفته ابن اثير: « از بدو آفرينش آدم تاكنون … همانندش نيامده [1]» . موضوع ساده اي نيست كه فقط به تكبر و نخوت سلطان محمد خوارزمشاه نسبت داده شود . بعضي از مورخان را نظر بر اين است كه اگر خوارزمشاه سفرا و بازرگانان مغولي را نمي كشت اين تهاجم انجام نمي گرفت . اين نوع قضاوت براي اتفاقاتي كه از مهم ترين رويدادهاي تاريخي محسوب مي شود دليل پيش پا افتاده اي است در ريشه يابي تهاجم چنگيز به ايران و ديگر بلاد اسلامي علاوه بر جريان سفرا و تجار سرانگشت اتهام به ضرورت به سوي بغداد و ناصر خليفه عباسي كه محرك اصلي فتنه بوده دراز مي شود . در حالي كه تضادهاي دروني امپراطوري تازه تأسيس چنگيز و اشرافيت فئودال چادرنشين، در ارزيابيها ناديده انگاشته مي شود .سعي بر اين است كه در بررسي علل حمله چنگيز به ايران سه موضوع مذكور را مورد تجزيه وتحليل قرار داده و ديدگاههاي مختلف مورخان را بازگو نمائيم:
1 - كشته شدن بازرگانان و سفراي مغول:
پس از مبادله سفرا بين ايران و مغولستان كارواني با مال التجاره زياد از طرف چنگيزخان روانه ايران شد اما كاروان مال التجاره در اترار غارت شده و به فرمان حاكم خوارزمشاه همة بازرگانان گردن زده شده بودند فرستادگان چنگيز قرباني آز و طمع و سوء ظن خوارزمشاه گشته بودند شايد سلطان محمد دستور قتل عام آنان را نداده بود ولي پس از ماجرا جانب حاكم خود را گرفت و از تسليم وي ممانعت كرد گذشته از آن اهانت ديگري نسبت به چنگيزخان روا داشت و آن صدور فرمان قتل سفير «ابن كفر ج بغرا» و تراشيدن ريش همراهان بود كه براي درخواست تسليم حاكم ارترا به دربار خوارزمشاه آمده بودند لازم به يادآوري است سفرا كه ايلچي يا آلچي ناميده مي شدند معرف يك عشيره يا قبيله بوده اند وضعيت خاصي داشتند و سفير وجودي مقدس به شمار مي رفت .
بنا به گفته ابن اثير: «انگيزة خوارزمشاه در كشتن بازرگانان مغول تنها آزمندي نبود بلكه مي خواست از گسترش روابط بازرگاني با خان مغول جلوگيري كند تا اسلحه و ساز و برگ به سپاهيان چنگيز نرسد . چه جاسوسان او خبر داده بودند كه مغولان سرگرم ساختن اسلحه هستند [2] . »
البته ابن اثير كشتار سفرا را تنها حمله به ايران نمي داند در اين باره مي گويد كه :«سبب تاخت و تاز مغولان به شهرهاي اسلامي غير از اينهاست [3]…»
محمد نسوي مي نويسد: « چنگيزخان از سلطان تسليم ينال (غايرخان) را خواست و سلطان از ترس لشكريان و امراء بزرگ كه از خويشان ينال بود خواستة چنگيز را اجابت نكرد و اعتقاد كرد كه اگر با چنگيزخان جواب به لطف گويد طمع او زادت شود خود را بگرفت و تجلدي نمود و فرمود تا آن رسولان بي گناه به قتل آوردند و به شومي آن چند قطره خون ناحق، خون چندين اهل اقاليم كه جمله مسلمانان بودند هدر شد و بهر قطره سيلي از خون حرام در جوي حسام بلكه بر روي رغام جاري گشت كينه اي توخت و جهاني سوخت [4].»
ابن العبري عقيده دارد كه بازرگانان مغولي به دستور خوارزمشاه كشته شدند و همين عمل باعث تحريك احساسات چنگيز و حمله بر ايران شد : «غاير خان براي سلطان كشتن تجار و تصرف اموال آنها را به عنوان يك
2
كار خوب جلوه داد و سلطان محمد به او اجازه داد آن امير تمام تجار را كشت مگر يكي از آنها كه توانست از زندان فرار كند … اين عمل سلطان محمد در نظر چنگيزخان يك مصيبت بزرگي جلوه كرد و بي نهايت متأثر شد و خواب از سرش پريد … و به بالاي يك تپه بلند رفت و سرش را برهنه كرد و به سوي خدا تضرع و زاري كرد و از خدا كمك مي طلبيد تا او را ياري كند و او بتواند انتقام اين ظلم را بگيرد… [5]»
وصاف گويد:«چنگيز از اين عمل سلطان محمد سخت برآشفت در سال 615 ه ق با لشكري از تاتار قصد ممالك سلطان محمد كرد ابتدا قاصدي بفرستاد كه به دست خود آب صاف صلح و صفا را گل كردي و آتش هوي را به باد خود رأيي تيره ساختي جنگ را آماده باش كه به هر قطره خون بيگناهان سلامت جوي ، جويي از خون چون جيحون روان خواهد شد و در عوض هر قيراط دينارها پرداخته خواهد گشت. [6]»
بار تولد در تركستان نامه كشته شدن سفراء و بازرگانان را علت اصلي حمله ندانسته و مي نويسد:
«گسترش امپراطوري عظيمي مانند امپراطوري مغول پس از پيروزي مغولان در چين شمالي و تركستان شمالي و تصادم آن با امپراطوري خوارزمشاه ديگر گريزناپذير شده بود مسأله انتقام گرفتن خان مغول از خوارزمشاه به خاطر كشتن فرستادة خان دليل نيرومند براي جنگ بوده اما علت اصلي نبوده … [7]»
همين نويسده در اثر جديدش علت اصلي رامتوجه سلطان محمد خوارزمشاه نموده و مي نويسد:
«مقايسه اطلاعات موجود در منابع اسلامي و برخورد آنها با اين پيكار ما را به اين نتيجه مي رساند كه جنگ ميان خوارزمشاه و چنگيز اگر از جانب خوارزمشاه برافروخته نشده باشد دست كم با نيات جهانگشايانة تسريع شده و نه با نيات جهانگشايانه چنگيزخان [8]».
با بار تولد مي توان موافق بود كه كشتن فرستاده خان دليلي نيرومند براي جنگ بوده اما علت اصلي نبوده و بعد از واقعه اترار جنگ اجتناب ناپذير شده بود .
2 – نقش خليفة عباسي در كشاندن مغولان به بلاد اسلامي:
خليفه عباسي الناصر لدين الله با سلطان محمد خوارزمشاه ميانه خوبي نداشت و از هر فرصت ممكن براي تحريك حكومتهاي محلي در شرق عليه خوارزمشاه استفاده مي كرد و قدرتمندي سلطان محمد براي دستگاه خلافت چنان خطري بود كه خليفه باطناَ بي ميل نبود كه حريف خود را به دست مغولان بيند و از شر او راحت گردد. براي اثبات اين ادعا شواعد تاريخي زياد وجود دارد كه به چند مورد اشاره مي شود :
ابن اثير كه خود ناظر آخرين دوره خلافت عباسي و حملات مغول بوده است با صريح ترين تعبير نقش خليفة عباسي الناصر لدين الله را در كشاندن مغولان به سرزمينهاي اسلامي تأييد كرده و مي نويسد:
«آنچه ايرانيان به او نسبت داده اند كه او مغولان را در مورد بلاد اسلامي به طمع انداخته و در اين رابطه با آنها به نامه نگاري پرداخته درست است اين ضربة عظيمي است كه هر گناه بزرگي در مقابل آن كوچك است [9]»
ابوالغداء (729 ه ق ) يكي ديگر از مورخين اهل سنت نيز اين امر را تأييد كرده و مي گويد :
«از دشمني كه ميان ناصر و خوارزمشاه وجود داشت ناصر مي خواست كه خوارزمشاه گرفتار آنان (مغولها) باشد و قصد عراق نكند [10] . »
در ورايت ديگري از قول «روبروك» كه خود در دستگاه مغول بوده آمده است كه : «بار ديگر سفير خليفه بقرافروم رسيد اين فرستاده مأموريت داشت تا با امپراطور جديد قرارداد صلح منعقد سازد و متعهد گردد كه ده هزار سوار براي پيشبرد فتوحات در ايران در اختيار مغولان گذارد خان مغول خواستار آن بود كه خليفه تمام استحكامات قلاع خود را ويران كند و البته اين پيشنهاد توسط سفير خليفه رد شد [11]».
ميرخواند صاحب روضه الصفا مي نويسد: «خليفه از روي ناچاري به اين فرمانروا يعني تموچين روي آورد تا
تصاویری از چند صفحه نخست فایل :
توجه فرمایید بدلیل تهیه ی تصویر با نرم افزار های خارجی متن نمایش داده شده در تصاویر ممکن است دارای اشکالاتی در نمایش برخی حروف باشد که در فایل اصلی بدون مشکل است
مبلغ قابل پرداخت 13,000 تومان
برچسب های مهم
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
نمونه سوالات تستی اندیشه اسلامی2- جدید - جمعی از نویسندگان این فایل نمونه سوالات تستی کتاب اندیشه اسلامی2 با توجه به اخرین تغییرات کتاب می باشد. فایل در برگیرنده تمامی مطالب کتاب به صورت فصل به فصل به همراه پاسخنامه کلیدی می باشد . تعداد 350 تست به صورت فصل به فصل در ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
جزوه عالی و کامل تایپ شده تحلیل سازه 1 + فایل های همراه آماده برای دانلود است. مشخصات جزوه دانشگاه: اراک استاد: دکتر زکیان فایل های همراه: منبع، تمرین ها و جواب ها، امتحان پایانی، ویس و .... کیفیت: عالی دانلود نمونه ... ...
پاورپوینت درس یازدهم تاریخ تحلیلی صدر اسلام مواجهه یهودیان با حکومت نبوی فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 28 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده از ... ...
پاورپوینت درس سیزدهم اندیشه اسلامی(2) چیستی و مبانی ولایت فقیه فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 23 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده از افکت ها ، ... ...
کتاب "هنر و معماری اسلامی" نوشته رابرت هیلن برند، یک منبع معتبر و جامع برای درک عمیقتر از زیباییها و ظرافتهای هنری و معماری در فرهنگ اسلامی است. این اثر با تحلیل دقیق جزئیات و سبکهای مختلف، الهامبخش پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ هنر محسوب میشود. مطالعه ... ...
این فایل پاسخ تمامی سوالات مبحث تفسیر آیت الکرسی می باشد. تعداد جلسات : 4 فایل منطبق با اخرین تغییرات سوالات می باشد و با استفاده از آن نمره 20 را در همه جلسات این آزمون کسب خواهید کرد . ... ...
فایل ارائه شده تحت عنوان « اصول و مبانی روابط بین الملل 1 » شامل 16 صفحه مطالب مطرح شده توسط استاد می باشد. این فایل مخصوصا برای ورودی 1402 در ترم 2 نگارش شده است. اما اکثر مطالب مشابه جزوه دیگر ورودی ها است. این فایل برای چاپ و پرینت مناسب است. * فایل بارگزاری شده ... ...
عنوان مبحث: سوالات نهاد مبحث بازخوانی وصیت امام خمینی همراه با پاسخ شامل: 3 جلسه تعداد صفحات: 5 سوالات و جواب ها بصورت تایپ شده با فونت استاندارد می باشد که قابلیت سرچ در زمان آزمون را دارد سوالات ترم جدید همراه با پاسخ برای نمره 19 به بالا فرمت: pdf ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت اگر جنگل نباشد درس 16 فارسی پایه سوم دبستان فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 14 همراه با فایل صوتی پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسیبکارگریی تم، افکت ها، ... ...
عنوان مبحث: سوالات نهاد مبحث از خلفا تا ولایت و شهادت حضرت علی همراه با پاسخ شامل: 7 جلسه تعداد صفحات: 9 سوالات و جواب ها بصورت تایپ شده با فونت استاندارد می باشد که قابلیت سرچ در زمان آزمون را دارد سوالات ترم جدید همراه با پاسخ برای نمره 20 فرمت: pdf ... ...
نوع فایل: power point فرمت فایل: pptx قابل ویرایش تعداد اسلایدها: 26 اسلاید تصویری از پاورپوینت: این پاورپوینت آموزشی، جذاب، قابل ویرایش، کاملا منطبق با کتب درسی و با تعداد اسلاید ذکر شده تهیه و تنظیم شده است. با بکارگیری نمودار ها ، تصاویر جالب و جذاب و دسته ... ...
این فایل پاسخ تمامی سوالات مبحث دفاع مقدس می باشد. تعداد جلسات : 9 فایل منطبق با اخرین تغییرات سوالات می باشد و با استفاده از آن نمره 20 را در همه جلسات این آزمون کسب خواهید کرد . ... ...
پاسخ سوالات آخر هر فصل کتاب تاریخ تحلیلی صدر اسلام این فایل جواب سوالات فصل به فصل کتاب تاریخ تحلیلی صدر اسلامدکتر روحانی و جان احمدی است . فایل در برگیرنده تمامی سوالات کتاب به صورت فصل به فصل به همراه پاسخ مناسب می باشد . همچنین این فایل مناسب استادان برای طرح سوالات ... ...
عنوان مبحث: سوالات نهاد مبحث اسلام و سکولاریزم همراه با پاسخ شامل: 5 جلسه تعداد صفحات: 10 سوالات و جواب ها بصورت تایپ شده با فونت استاندارد می باشد که قابلیت سرچ در زمان آزمون را دارد سوالات ترم جدید همراه با پاسخ برای نمره 19 به بالا فرمت: pdf اهداف ... ...
نمونه سوالات تستی کتاب تاریخ امامت دکتر حسین قاضی خانی این فایل نمونه سوالات تستی کتاب تاریخ امامت دکتر حسین قاضی خانی است. فایل در برگیرنده تمامی مطالب کتاب به صورت فصل به فصل به همراه پاسخنامه کلیدی می باشد . تعداد 350 تست به صورت فصل به فصل در قالب کل ... ...
توضیحات: تحقیق «تأثیر فضای مجازی بر روابط خانوادگی» در ۲۰ صفحه تایپشده با فرمت Word، به بررسی اثرات مثبت و منفی فضای مجازی بر تعاملات میان اعضای خانواده، بهویژه والدین و فرزندان میپردازد. این تحقیق قابل استفاده برای دانشآموزان، دانشجویان، مشاوران خانواده و معلمان ... ...
نام فایل : ریاضی ششم تقسیم اعداد اعشاری بر عدد طبیعی فرمت : .pptx تعداد صفحه/اسلاید : 0 حجم : 730 کیلوبایت خطا در خواندن اطلاعات فایل ... ...
عنوان کتاب: هیچ دوستی به جز کوهستان نویسنده: بهروز بوچانی گوینده: نوید محمدزاده فرمت فایل ها: mp3 تعداد فایل ها: 20 حجم کل فایل ها: 195 مگابایت مدت زمان پخش: 10 ساعت و 38 دقیقه زبان: فارسی توضیحات: «بهروز بوچانی» با انتشار کتاب «هیچ دوستی به جز کوهستان» ... ...
فرمت فایل: ورد- Word مرجع فایل - قابل ویرایش ) تعداد صفحه : 20ریاضی ریاضیات علم نظم است و موضوع آن یافتن، توصیف و درک نظمی است که در وضعیتهای ظاهرا پیچیده نهفته است و ابزارهای اصولی این علم ، مفاهیمی هستند که ما را قادر میسازند تا این نظم را توصیف کنیم? ● هدف ... ...