نام فایل : تاريخچه-مصرف-چوب-45-ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 36

حجم : 28 مگابایت

تاريخچه مصرف چوب:
چوب يكي از اولين موادي است كه بطور طبيعي و فراوان در دسترس بشر قرار داشته است. مصرف چوب در ايران تاريخ مدوني از اعصار باستاني ندارد. ولي طبق مطالعاتي كه توسط كاوشگران انجام شده است. مردمان بومي ايران قبل از مهاجرت آريائي‌ها از حدود 4200 سال قبل از ميلاد مسيح چوب را براي خانه‌سازي مصرف كرده‌اند و البته استفاده مدرن‌تري در دسترس مي‌باشد. مصرف چوب در امپراطوري ايران مشخص‌تر است و در سنگ نوشته‌هايي كه از تخت جمشيد به دست آمده استفاده ازچوب سدر در پوشش و تزئينات كاخها مشخص شده است.
از دوره اشكانيان آثار مدوني در دست نيست و ساسانيان بيشتر در معماري (طرح ساخمانهاي گنبدي شكل و طاق بازار) از چوب استفاده مي‌كرده‌اند. پس از پيشرفت دين حنيف اسلام در ايران آثاري را در ساختمانهاي مساجد، فرارها و اماكن مقدسه نظير درب، منبر، كنده‌كاريها و شبكه‌بنديها يافت كه اكثر آنها تا سالهاي اخير با وسائل دستي بوجود مي‌آمده است و همانطور كه صنايع چوب با پيدايش ماشين اره در اروپا تحول تازه‌اي يافت، در ساير نواحي دنيا به مرور زمان دستگاههاي دستي تبديل چوب به ماشينهاي تبديل تغيير يافت و در ايران نيز ابتدا چوب‌بري‌ها و سپس ساير كارخانه‌هاي تبديل چوب مثل كبريت‌سازي، تخته چند لايه‌سازي، فيبرسازي، تخته خرده چوب‌سازي، مقواسازي و غيره آغاز به كار كردند كه عموما قدمت آنها به 50 سال هم نمي‌رسد.
تعريف چوب و ساختمان دروني آن1:
تعريف چوب بسته به اينكه اين ماده را در چه قسمت بخواهيم مورد مطالعه قرار دهيم فرق مي‌كند و بطور كلي مي‌توان سه تعريف براي آن به كار برد:
الف – تعريف گياه شناسي:
چوب عبارتست ازت مجموعه‌اي از بافتهاي ثانويه لينيني شده گياهان آوندي كه در بين مغز و لايه زاينده (كالبسيوم) ساقه و ريشه و شاخه‌ها قرار مي‌گيرد. نظير چوب راش، صنوبر، گلابي، كاج، انار و چنار و غيره.
ب- تعريف تجاري:
چوب عبارتست از قسمت داخلي ساقه، ريشه و شاخه درختان و درختچه كه قابل تبديل براي استفاده در مصارف گوناگون مي‌باشد و مي‌توان با كار كردن بر روي آن به ارزش و مرغوبيت آن افزود نظير تهيه تخته چند لايه از چوب راش.
ج- تعريف صنعتي:
چوب عبارتست از ماده جامد متخلخل فيبري شكل، كه داراي ساختمان ياخته‌اي سازمان يافته، هر سونا يكسان و ناهمگن مي‌باشد و با توجه به اين موضوع و اينكه اين ماده حاصل زندگي درخت و دائما دستخوش تغييرات محيط است، در يك گونه بخصوص هم – خواصش در زمان و مكان تغيير مي‌يابد. با توجه به تعريف فني (صنعتي) چوب و خواص ويژه آن، اين جسم داراي اختلافاتي با ساير مواد جامد مي‌باشد كه ذيلا از آنها نام برده مي‌شود:
1) چوب ناهمگن مي‌باشد. چون اجزاء تشكيل دهنده آن از انواع مختلف ياخته‌ها مثل فيبر، اشعه چوبي (پارانشيم) و آوندها و غيره مي‌باشد. بعلاوه هر يك از اين عناصر در مواقع مختلف فصول رويش گياهي شكل خاصي دارند. (نظير چوب بهاره و تابستانه)
2) چوب هر سونا يكسان مي‌باشد. چون بافتهاي مختلف آن در جهات متفاوت قرار گرفته‌اند. عده‌اي در جهت راستاي درخت قرار دارند (مثل آوندها و الياف) و عده‌اي در جهت عمود بر راستاي درخت قرار گرفته‌اند (مثل اشعه چوبي). از خاصيت هرسونا يكسان بودن و ناهمگني چوب نتيجه‌گيري مي‌شود كه چوب داراي سه جهت مي‌باشد. جهت طولي كه در جهت الياف، آوندها و فيبر (در پهن برگان) و تراكئيد (در سوزني برگان) مي‌باشد، كه در واقع موازي با طول درخت است. جهت مماسي كه براي توجيه بهتر آن مي‌توان گفت كه چنانچه بخواهيم يك جزء تشكيل دهنده چوب نظير فيبر چوبي را از لحاظ ضخامت اندازه‌گيري كنيم جهت خط اندازه‌گيري ما بطور موازي با خط مماس بر دايره سالانه قرار مي‌گيرد و سرانجام جهت ديگر چوب، جهت شعاعي است كه هم جهت با خط فرضي مستقيمي است كه از ناحيه پوست به ناحيه مغز درخت متصل مي‌شود.
3) چوب داراي ساختمان شيميايي بخصوصي مي‌باشد. غشاء ياخته‌هاي آن از مولكولهاي درشت مواد كلوئيدي و رشته‌اي چون لينين و سلولز تشكيل يافته و وجود اين مواد كلوئيدي در غشاء ياخته‌ها و بين آنها عامل مهم جذب رطوبت در چوب مي‌باشد. كه كيفيت جاذب‌الرطوبه بودن را به اين جسم مي‌دهد. اين خاصيت سبب مي‌شود كه:
اولا : چنانچه چوب در محيط مرطوبي واقع ‌شود آب را به شدت به خود جذب مي‌كند. ثانيا: چنانچه چوب در محيط خشكي قرار گيرد مقداري از آب خود را از دست بدهد. ودر هر دو حالت، خواص فيزيكي و مكانيكي آن هم تغيير پيدا مي‌كند. بطوريكه با جذب آب ابعادش در جهات مختلف زيادتر، وزن مخصوصش بيشتر و پايداريش در برابر نيروهاي مختلف كمتر مي‌شود ولي در حالت دفع آب تغيير خواص ذكر شده برعكس مي‌گردد.
كاربرد و اختصاصات چوب
1
نكته قابل توهي كه در مسير تكاملي مصرف چوب در جهان در بين اقوام مختلف به چشم مي‌خورد عبارتست از تجربياتي كه انسان از اعصار قديم در حين كار با اين جسم پيدا كرده است. با شناخت خواص چوب در برابر حرارت، الكتريسيته و صوت، اين ماده دامنه مصرف بسيار گسترده‌تري كسب نمود و به عنوان عايق حرارت و الكتريسيته براي ساختن افزارهاي مختلف، پوشش ديواره براي جلوگيري از انتقال حرارت و تشعشع حرارتي و تخفيف دهنده صوت مورد استفاده بيشتر قرار گرفت. ساختن كبريت جز با چوب و يا فرآورده‌هاي آن ميسر نيست. زيرا چوب هيچگاه در برابر تابش آفتاب و حرارت زياد، به علت ضريب هدايت حرارتي بسيار كم و گرماي ويژه زياد، داغ نمي‌شود و برعكس در حرارتهاي پائين يخ نمي‌بندد. به همين ترتيب چون ضريب هدايت الكتريكي چوب كم است و يا بالعكس مقاومت الكتريكي زيادي دارد، عايق جريان الكتريسيته مي‌باشد. از سوي ديگر چوب داراي خاصيت ايجاد طنين صوت مي‌باشد و از اينرو براي ساخت آلات موسيقي نظير عود، تار‍، كمانچه، سه تار، گيتار و غيره بهترين ماده تشخيص داده شده و از قديم الايام مورد استفاده قرار مي‌گرفته است. معهذا شناخت ساير خواص آكوستيك (صوتي) نظير جذب و تخفيف شدت صوت و عايق بودن آن در برابر صدا سبب شده است كه چوب و فرآورده‌هاي چوبي به عنوان تنها ماده بي‌عيب در عايق‌كاري ديواره و سقف ساختمانهاي مسكوني چندين طبقه مورد استفاده قرار گيرد و كاربرد چوب در اين زمينه بخصوص در تالارهاي سخنراني، سينما و تئاتر واضح‌تر است. كه در واقع يك نوع استفاده غيرسنتي از چوب به شمار مي‌رود.
مقدمتا بايد گفت كه، در ديد اول استفاده از چوب به دو شاخه استفاده سنتي و استفاده غيرسنتي (صنايع جديد) تقسيم مي‌شود. در شاخه استفاده سنتي كليه مصارفي كه از اعضار قديم انسان مي‌شناخته است و امروز هم كم و بيش رواج دارد قرار داده مي‌شود نظير: استفاده‌هاي روستائي (داربست، قديم، تير و پايه در ساختمان) نرده بام، وسايل نخ‌ريسي و نساجي، در و پنجره‌هاي توپر (از چوب ماسيو)، قايق‌هاي به اشكال قديم (كه ماسيو يا توده چوب براي ساختن آن به كار مي‌رود)، گهواره، تابوت و اشياء خانگي، درودگري، كارگاهي، كنده‌كاري و صنايع دستي چوب كه در اكثر اين موارد ممكن است چوب به شكل طبيعي خود (خام) مصرف گردد.
در شاخه‌هاي غير سنتي (جديد) صنايع به دو بخش مهم تقسيم مي‌گردد كه در هر دو بخش چوب پس از تغيير و تبديل به اشكال و حالتهاي مختلف مورد استفاده واقع مي‌شود. اين دو بخش عبارتند از:
1- صنايع تبديل مكانيكي چوب:
در اين صورت ساختمان ماكروسكوپي و ميكروسكوپي چوب در هم ريخته نمي‌شود و فقط شكل ظاهري آن بر اثر تماس با افزارهاي برنده و قطع‌كننده تغيير پيدا مي‌كند و ممكن است همراه با چوب مواد آغشته كننده براي حفاظت و افزايش دوام چوب و مواد متصل‌كننده (چسبها) براي چسبانيدن ذرات و قطعات آن و يا مواد تزيين كننده (رنگها و مواد مومي شكل و لاك‌ها) هم به كار برده شود. اين بخش سه قسمت مهم را در بر مي‌گيرد كه عبارتند از: الف- چوب بري
ب- تهيه روكش و تخته چند لايه
ج- تخته خرده چوب سازي.
2- صنايع تبديل شيميايي چوب:
در اين بخش چوب شكل و ساختمان طبيعي خود را بر اثر تماس با وسايل و عوامل فيزيكي و شيميايي كه بيشتر چوب را به صورت الياف ريز در مي‌آورند، از دست مي‌دهد و در طي مراحل مختلفي، تحت تأثير مواد مختلف، حرارت و فشار، به شكل ديگري درمي‌آيد. در اين بخش ممكن است مواد شيميايي براي بهبود خواص الياف چوب به كار رود. از خصوصيات اين بخش در صنايع چوب مصرف بسيار زياد آب مي‌باشد. اين بخش خود تقسيمات ديگري دارد كه عبارتند از: الف- تهيه مقوا و كاغذ ب- تهيه تخته فيبر ج- صنايع سلولزي د- صنايع تقطير چوب
وزن مخصوص چوب
1
وزن مخصوص چوب عبارتست از رابطه بين حجم معيني از اين ماده، كه در رطوبت‌هاي مختلف تغيير مي‌كند و وزن همين حجم از ماده مذكور، كه مانند وزن مخصوص ساير جامدات نسبت به آب (معيار وزن مخصوص مايعات و جامدات) سنجيده مي‌شود. تعريف فوق مي‌تواند به صورت فرمول كلي زير كه براي تمامي اجسام به كار مي‌رود در هر مقدار رطوبتي براي چوب نيز نشان داده شود:
وزن
...