نام فایل : تراشكاري 57 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 41

حجم : 31 مگابایت

5- به روش فرزكاري و براده برداري
فرزكاري به روش هاب
يكي از اين گونه ها ابزارهاي تراش هاب است، ابزاري با پيكربندي شبيه رزوة پيچ با شيارهاي فرزكاري شدة عمود بر رزوه يا روزه ها براي ايجاد لبه هاي برنده بر روي آن. عملكرد برش آن همچون فرزكاري پيوسته است: قطعة خام دوران مي كند و هاب، كه آن هم دوران مي كند، پهناي چرخدنده را در مي نوردد، يا در تراشكاري چرخ حلزون در جهت شعاعي يا مماسي نسبت به آن حركت مي كند. از اين رو هاب تك رزوه براي تراشكاري چرخدندة دندانه اي بايد پنجاه بار سريعتر از چرخدنده دوران كند.
نمونه اي از هاب براي تراشكاري چرخدنده هاي ساده يا مارپيچ و نيز نمونة ديگري براي تراشكاري چرخ حلزون در شكلهاي 4-1 و 4-2 نشان داده شده است.
فرزكاري به روش ابزار شكلتراشي فلّوز
ابزار شكلتراشي فلّوز نوع ديگري از ابزارهاي تراش چرنده هاست. پيكربندي آن همانند چرخدنده است، معمولاً با قطر 100 تا 150 ميليمتر و قطر بيروني و دندانه هاي شيبدار تا براي لبه هاي برندة آن مجال فراهم آيد (شكل 4-3). شكل دندانه هاي آن منحني اينولوت متناظر با تعداد دندانه و زاوية فشار ابزار است. عملكرد برش آن همانند ابزار صفحه تراش است زيرابر روي پهناي چرخدنده رفت و برگشت مي كند و همزمان، هم چرخدنده اي كه در حال تراشيده شدن است و هم خود ابزار با نسبت سرعت برابر با تعداد دندانةچرخدنده تقسيم بر تعداد دندانة ابزار دوران مي كنند.
شكل 4-1 هاب براي تراشكاري چرخدندة ساده ( يا مارپيچ)
شكل 4-2 هاب براي تراشكاري چرخ حلزون . اين هاب شيبدار و هفت رزوه است.
شكل 4-3 ابزار شكلتراش (چرخاندة چرخدنده تراش).
چرخدنده هاي ساده، مارپيچ و دو مارپيچ را مي توان با ابزار شكلتراشي تراشيد، ابزارهاي شكلتراشي چرخدنده هاي مارپيچ بايد در هر مورد داراي زاوية مارپيچ يكسان با چرخدندة مارپيچي باشند كه در دست تراشكاري است. براي چرخدنده هاي مارپيچ بيروني، ابزار شكلتراشي بايد داراي جهت گردش دندانة مخالف با چرخدندة در حال تراش و براي چرخدنده هاي مارپيچ دروني داراي جهت گردش دندانة يكسان با آن باشد. براي چرخدنده هاي دروني، تعداد دندانة ابزار تراش نبايد از آن تعداد كه موجب كندن بخشي از منحني اينولوت مي شود تجاوز كند (اين وضع وقتي بحراني مي شود كه تعداد دندانة چرخدندة دروني نسبتاً اندك باشد) . براي تراشكاري چرخدنده هاي مارپيچ، ابزار شكلتراش بايد با راهنماهايي كه در حين حركت رفت و برگشتي ابزار به آن حركت دوراني مي دهند جفتع شود. چرخدنده هاي دروني، و نيز چرخدنده هايي كه با شانة قطعه يا چرخدندة ديگري همجوارند، بايد شكلتراشي شوند. چرخدندة اخير، چرخدندة همجوار با چرخدندة ديگر بر روي يك محور، چرخدندة خوشه اي ناميده مي شود. در اين گونه موارد بايد بر روي قطعة خام چرخدنده در محل مرز مشترك براي تأمين مجال ابزار و براده شيار خلاصي ايجاد شود.
بعضي از ماشينهاي چرخدنده تراشي ضمن به كار بردن ابزار با پيكربندي چرخدندة شانه اي مبنا دندانه ها را با عملكرد صفحه تراش هم مي تراشند.
فرايند پرداختكاري مشترك اين دو روش صورت تراشي است كه پس از هابكاري يا شكلتراشي براي دستيابي به دقت بيشتر و پرداخت بهتر انجام مي شود. چرخدنده اي كه بايد صورت تراشي شود ابتدا بايد با هاب يا ابزار شكلتراش پيش صورت تراشي براده برداري شود تا گوشت قطعه در ناحية زير رخسارة فعال دندانه برداشته و براي نوك دندانه هاي ابزار صورت تراش مجال فراهم شود.
شكل 4-4 ابزار صورت تراش.
ابزارهاي صورت تراشي اساساً به شكل چرخدنده هاي مارپيچ با دندانه هاي دندان اره اي هستند. شكل دندان اره اي دندانه ها لبة برندة ابزار را فراهم مي سازد. اين ابزارها چرخدندة در دست تراشكاري را ضمن دوران و حركت رفت و برگشتي محوري به حركت در مي آورند و دندانه هاي آن را پرداخت مي كنند. شكل 4-4 يك ابزار صورت تراشي را نشان مي دهد.
سنگ زدن رخسارة دندانه هاي فرايند پرداختكاري ديگري است كه براي رفع تابيدگي ناشي از عمليات حرارتي چرخدنده هاي سخت شده به كار مي رود. سنگ زني براي چرخدنده هايي كه كيفيت
AGMA Q10
يا برتر براي آنها مشخص شده باشد ضروري است. براي پرداختكاري دندانه هاي چرخدندة سخت شده و رفع خطاهاي ريز رخساره هاي آنها مي توان از صيقل زني يا تيزكاري استفاده كرد. ماشين صيقل زني مانند ماشين صورت تراشي كار مي كند و ابزار صيقل زني آن چرخدندة غير فلزي باردار شده با ذرات ساينده است.
روش تيزكاري دندانه هاي چرخدندة ساده از راه چرخاندن دو چرخدنده با هم و به كار بردن مخلوط سايندة تيزكاري ‹‹آخرين راه حل›› براي رفع تابيدگي ناشي از سخت كردن است و جز براي چرخدنده هاي بزرگ، آن هم به دست متخصص خبره، به كار نمي رود. تيزكاري بيش از اندازة چرخدنده هاي ساده موجب آسيب ديدن رخسارة اينولوت مي شود، زيرا وقتي دندانه هاي دو چرخدندة ساده با هم درگير مي شوند غلتش فقط در نقطة گام روي مي دهد و در زير و بالاي نقطة گام لغزش صورت مي گيرد و بنابراين براده برداري بيشتر در زير و بالاي نقطة گام انجام مي شود.
شكل 4-5 ابزارهاي تراش رفت و برگشتي براي تراشكاري چرخدنده هاي شيبدار راست دندانة كونيفلكس
در ماشين تراش چرخدندة شيبدار راست دندانه دو ابزار شكلتراشي منفرد يا، در ماشينهاي سريعتر دو ابزار دوراني همبند شو با لبه هاي برندة مقيد شده به حركت در مسيري كه دندانه هاي يك جفت چرخدنده طي مي كنند به كار مي رود. چنين ابزارهايي در شكلهاي 4-5، 4-6، 4-7 نشان داده شده اند.
در ماشين تراش چرخدندة شيبدار چمان دندانه ابزار فرزكاري پيشاني تراش دوار به كار مي رود. اين ابزار به محل كار هدايت مي شود و ابزار وق طعه كار با هم مي چرخند تا حركت پديدآوري مورد نياز را ايجاد كنند. چنين ابزاري در شكل 4-8 نشان داده شده است. اين ماشينها چرخدندة شيبدار راست خمان دندانه (چرخدنده شيبدار چمان دندانه با زاوية چمش صفر درجه) و چرخدندة هيپوييد را هم مي تراشند.
دندانه هاي كمان پهن اغلب به چرخدنده هاي ساده، مارپيچ و شيبدار راست دندانه اختصاص دارند. اين دندانه ها در وسط يا نزديكي وسط پهناي چرخدنده ضخيمتر از دو سر هستند. كمان پهن تراشي با هابكاري كماني، صورت تراشي كماني يا سنگزني كماني انجام مي شود. در چرخدنده هاي شيبدار راست دندانه مشخصة تجاري دندانه هاي كمان پهن، كونيفلكس است كه شركت گليسون وركز آن را به عنوان نشان تجارتي خود ثبت كرده است. هدف از كمان پهن كردن دندانه هاي به حداقل رساندن احتمال تماس تكيه گاهي در دو سر دندانه هاي در صورت وجود انحراف محوري در مونتاژ، تابيدگي ناشي از عمليات حرارتي يا خمشي تحت بار است.
شكل 4-6 ابزارهاي تراش دوراني همبندشو براي تراشكاري چرخدنده هاي شيبدار راست دندانة كونيفلكس
شكل 4-7 ابزارهاي تراش همبند شو در حال كار
شكل 4-8 ابزار فرزكاري پيشاني تراش براي تراشكاري چرخدنده هاي شيبدار چمان دندانه، راست خمان دندانه و چرخدنده هاي هيپوييد
مقدار كمان پهني معمولاً حدود 0003/0 ميليمتر در هر سانتيمتر پهناي چرخدنده (0006/0 ميليمتر تغيير در ضخامت دندانه به ازاي هر سانتيمتر پهناي چرخدنده) در نظر گرفته مي شود. اين مقدار را مي توان تغيير داد، ولي اگر شرايط مونتاژ رقمي بيش از اين مقدار را ايجاب كند طراح بايد تراكم پذيري سطوح و خمش دندانه را هم در نظر بگيرد. اگر مقدار كمان پهني از اندازه هاي حدي تراكم و خمش دندانه تحت بار كامل با در نظر گرفتن سطح تماس تكيه گاهي كافي براي دندانه ها تجاوز كند پهناي كامل چرخدنده ديگر نمي تواند در تعيين نرخ باربري آن ملاك قرار گيرد.
بد نيست به ابزار نقش تراشي چرخدنده هاي ساده (كه گاه ابزار تراش دوراني ناميده مي شود) هم اشاره اي بكنيم. ابزارهاي نقش تراشي چرخدندة ساده تيغه فرزهايي با شكل يا نقش دهانة ميان دندانه ها هستند (شكل 4-9 را ببينيد). اين ابزارها شكلي تقريباً اينولوت ايجاد مي كنند. به طور كلي، چرخدنده هاي توليد شده با اين روش چندان رضايت بخش نيستند، مگر براي مواردي كه سرعت خط گام اندك باشد، يا در گامهاي نسبتاً درشت، يا در جعبه دنده هاي باز كه پيشتر به آن اشاره كرديم و از انجام اصطلاح بر روي دندانة چرخدنده هاي آنها بايد پرهيز كرد، و نيز در مواردي كه ملاحظات مقاومتي ايجاب مي كند كه بن تراشيدگي وجود نداشته باشد.
ابزارهاي نقش تراش استاندارد چند نمره اي هستند و به نام ابزارهاي رديفي شناخته مي شوند. دليل اين نامگذاري اين است كه هر مجموعه اي از آنها از هشت ابزار، يا پانزده ابزار براي تراشكاري دندانه با دقت رخسارة بالاتر، تشكيل مي شود و هر يك براي تراشكاري رديف معيني از تعداد دندانه ها به كار مي رود. ابزارهاي پينيون تراشي مربوط به دامنة بن تراشيدگي (پينيونهاي كم دندانه) به گونه اي اصلاح مي شوند كه بتوانند ناحية زير شعاع دايرة مبنا را فرزكاري كنند و ابزارهاي چرخدنده تراشي هم اصلاح مي شوند تا چرخدنده هاي توليدي آنها اين ناحية زيرين رخسارة دندانة پينيون را آزاد بگذارند. از آنجايي كه رخسارة دندانه هاي نقش تراشي شده از چند منحني تشكيل مي شود به آنها نام نقش دندانة مركب داده شده است. بخش اينولوت نقش دندانة مركب براي كمترين تعداد دندانة هر دامنه صحيح است. فهرست ابزارهاي رديفي در جدول 4-1 آمده است.
به طور كلي، چرخدنده هاي نقش تراشي شده با چرخدنده هاي ساخته شده به روش پديدآوري قابل جايگزيني (همجايگزين پذير) نيستند مگر اينكه جفت جايگزين هم شوند.
جدول 4-1 ابزارهاي رديفي براي تراشكاري چرخدنده هاي ساده
...