نام فایل : 1توسعه اقتصادي و برنامه ریزی

فرمت : .PPT

تعداد صفحه/اسلاید : 22

حجم : 2 مگابایت

توسعه اقتصادي و برنامه ریزی
منبع: مبانی توسعه اقتصادی دكتر محمود روزبهان
سر فصل مطالب:
فصل اول: نگاهی اجمالی بر پدیده رشد و توسعه
فصل دوم: مشترکات و تفاوتهای اصلی بین کشورهای در حال توسعه
فصل سوم: فرآیند تاریخی توسعه و توسعه نیافتگی
فصل چهارم: نظری اجمالی بر گزیده ای از تئوریهای رشد و توسعه اقتصادی
فصل پنجم: اهمیت نرخ رشد و نقش عوامل تولید در رشد اقتصادی
فصل ششم: آموزش و پرورش و نقش آن در توسعه
فصل هفتم: جمعیت و توسعه
فصل هشتم: فقر و توزیع درآمد
فصل نهم: استراتژیهای توسعه
فصل اول:
نگاهی اجمالی بر پدیده رشد و توسعه
مفهوم رشد اقتصادی:
در زبان فارسی کلمه رشد به معنای بزرگ شدن است و این بزرگ شدن بسته به مورد آن می تواند جنبه طولی، وزنی، سطحی و یا حجمی داشته باشد.
به هر حال رشد دارای مفهوم کمی است.
منظور از رشد اقتصادی یک جامعه، افزایش تولید ملی آن جامعه است.
تعریف دقیق رشد اقتصادی به عنوان معیاری برای سنجش وضعیت اقتصادی یک جامعه عبارت است از:
افزایش تولید ملی واقعی سرآنه یک کشور در طول یک دوره بلند مدت
دلایل مطرح شده برای چنین تعریفی:
بکار بردن کلمه تولید واقعی
بکار بردن تولید ملی سرآنه به جای تولید ملی
بکار بردن کلمه بلند مدت

مفهوم توسعه اقتصادی:
کلمه توسعه در لغت به معنای گسترش و بهبود است. توسعه اگرچه دارای بعد کمی نیز می باشد و در پاره ای موارد حتی ممکن است مترادف با کلمه رشد تلقی شود اما در اصل دارای ابعاد کیفی است. توسعه اقتصادی مفهومی فراتر از تولید بیشتر دارد و به بیان دیگر در برگیرنده رشد است. بر این اساس توسعه به صورت زیر تعریف می شود:
توسعه اقتصادی فرایندی است که در آن یک رشته تحولات و تغییرات بنیادی در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه به وقوع می پیوندد.
تقسیم بندی جوامع بر اساس سطح توسعه آنها:
1- کشورهای در حال توسعه Developing Countries
2- کشورهای توسعه یافته Developed Countries

سایر طبقه بندیها بر این اساس عبارتند از:
کشورهای عقب مانده در مقابل کشورهای پیشرفته
کشورهای غیر صنعتی در مقابل کشورهای صنعتی
کشورهای حاشیه در مقابل کشورهای مرکز یا متروپل
کشورهای عقب نگه داشته شده در مقابل کشورهای مسلط
کشورهای جهان سوم در مقابل کشورهای جهان اول و دوم


معیارهای سنجش رشد و توسعه اقتصادی جوامع:
معیار سنجش رشد یافتگی جوامع، سطح تولید یا درآمد ملی سرآنه آنهاست.
اما از آنجا که توسعه یافتگی شامل جنبه های کیفی نیز می باشد، سطح تولید سرآنه به تنهایی نمی تواند شاخص مناسبی برای سنجش توسعه اقتصادی یک جامعه باشد.
به همین دلیل برای سنجش توسعه اقتصادی از شاخصهای ترکیبی زیر استفاده می شود:
1- شاخص ترکیبی توسعه اجتماعی
2- شاخص کیفیت فیزیکی زندگی
3- شاخص توسعه انسانی
4- شاخص محرومیت
شاخص ترکیبی توسعه اجتماعی
این شاخص توسط موسسه تحقیقات برای توسعه سازمان ملل در سال 1370 تهیه شده است. در این شاخص ترکیبی از 73 شاخص جزئی اقتصادی-اجتماعی با وزنهای متفاوت استفاده شده است و کشورهای جهان بر اساس این شاخص طبقه بندی شده اند.
شاخصهای جزئی زیر به عنوان مثال در این شاخص ترکیبی بکار رفته اند:
مصرف سرآنه پروتئین، برق، فولاد و انرژی امید به زندگی در بدو تولد
درصد ثبت نام شدگان در مدارس به کل جمعیت در سن تحصیل
تیراژ روزنامه تجارت خارجی سرآنه
درصد ارزش افزوده بخش صنایع نسبت به کل تولید ناخالص داخلی

از طبقه بندی کشورها بر اساس شاخص ترکیبی توسعه اجتماعی نتایج زیر حاصل می شود:
1- طبقه بندی کشورها بر اساس شاخص توسعه اجتماعی بسیار متفاوت از طبقه بندی کشورها بر اساس تولید ملی سرآنه آنهاست.
2- همبستگی این شاخص با شاخص درآمد ملی سرآنه، در مورد کشورهای توسعه یافته بیش از کشورهای درحال توسعه است. به بیان دیگر در کشورهای توسعه یافته هرچه کشور دارای درآمد سرآنه بالاتری است به همان نسبت شاخص ترکیبی توسعه اجتماعی آن نیز بالاتر است. اما در کشورهای در حال توسعه چنین رابطه ای در همه موارد وجود ندارد.

....