نام فایل : جمعیت و نیروی انسانی

فرمت : .ppt

تعداد صفحه/اسلاید : 28

حجم : 2 مگابایت

جمعیت و نیروی انسانی

آنگونه که از مقایسه هرم سنی در سال های 1335،1345،1355،1365،1375 برمی آید تاسال 1370 جمعیت کشور با گذشت زمان جوانتر شده .
اما در آماگیری اخیر از آهنگ جوانتر شدن جمعیت کاسته شده است .
ترکیب جمعیت از نظرگروه های سنی در جدول زیر تعیین کننده اولویت ها در پاسخ دهی به نیاز های گروه های سنی ست .
در اثر کاهش رشد جمعیت مسایل مربوط به گروه سنی زیر پنج سال خود به خود از شدت می افتد و وارونه آن یعنی مسایل مربوط به نوجوانان و جوانان از نظر آموزشی و سپس کاریابی و مسکن رو به حاد شدن دارد
به ویژه آنکه روند ایجاد شغل و خانه سازی در کشور ناهماهنگی قابل توجهی را با کسانیکه امکان کار کردن دارند و ازدواج کرده ها نشان می دهد.

یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی رشد متناسب جمعیت کشور با امکانات موجود مانند زمینهای کشاورزی ،منابع آب شیرین ، منابع کانی و آینده علوم و فنون است .
البته آنچه که سرنوشت ساز توسعه درون زاست صرفاً افزایش جمعیت نیست بلکه افزایش کیفی جمعیت به معنی افزایش انگیزه آنان برای آبادانی ، افزایش توان فنی و مدیریتی ، افزایش همبستگی ملی و افزایش سرمایه گزاری های تولیدی از سوی سرمایه داران می باشد.
الزامات حاصل از رشد جمعیت یعنی ضرورت پاسخ به نیازهای آن و آماده کردن شایسته نسل جوان برای تولید صنعتی و کشاورزی و خدمات مفید متناسب با آن با استفاده از دستاوردهای تازه علمی و فنی موضوع تغییرات پایه ایی در اقتصاد کشور را مطرح می سازد.
رشد جمعیت هم می تواند عاملی برای آبادانی کشور به زیر کشت بردن بیشتر زمینها ، بهره برداری از منابع کانی ، گسترش آموزش علوم و فنون و در نهایت کسب استقلال اقتصادی و تاًمین عدالت اجتماعی باشدو هم می تواند به عاملی در شکاف بیشتر بین دارا و ندار ، تندرستی کمتر و بیماری بیشتر ، افزایش وابستگی به واردات و حفظ صادرات تک محصولی – نفت- تبدیل شود.
شهرنشینی به لحاظ تاریخی به آن حد از توسعه و تکمیل ابزار تولید کشاورزی اعم از زراعت ،دامداری،شکار
،ماهیگیری نیاز دارد که بتواند محصولی مازاد بر مصرف تولید کنندگان عرضه کند
پیشینه کهن تشکیل دولت در ایران،نشان دهنده تکامل وسایل تولید و سابقه شهرنشینی درکشور از گذشته بسیار دور چند هزار ساله است.
آخرین دوره توسعه شهرنشینی در ایران مربوط به زمان صفویان به ویژه از هنگام گزینش شهر قدیمی اصفهان به عنوان پایتخت بوده است.
به طور کلی شهرنشینی در ایران در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی دوره پیش ازصنعتی شدن و سایر نواحی خاورمیانه گسترش بیشتری داشته است.
:
در فاصله سال های 1342تا 1357افزایش جمعیت شهرنشین در ایران با انجام اصلاحات ارضی شاهانه ،ایجاد
برخی صنایع در کناره شهرها ،گسترش سازمان های دولتی ،توسعه شبکه بانکی و تمرکز سرمایه های کلان
درشهرها به ویژه در تهران و بی توجهی به سرمایه گذاری در روستاها و نیز تداوم سیاست مبادله نابرابر
وستمگرانه مواد اولیه و کالای ساخته شده بین شهر و روستا تشدید شد.

پس ازانقلاب نیز با توجه به ساختی شدن پدیده رشد نامتناسب جمعیت شهرها و عدم رویارویی قاطع با عوامل
برهم زننده تعادل در افزایش منطقی جمعیت شهری و روستایی در کشوررشد بی رویه شهرنشینی همچنان ادامه
یافت.
گسترش شهرنشینی به این شکل که یشتر با هدفهای نو استعماری پا گرفته و طی روندی خود استعماری تداوم یافت،در فاصله کوتاهی شهرها را از کارکرد واقی خود بازداشت.
پراکندگی جمعیت در مناطق روستایی
روستا به زیست گاه های انسانی دارای جمعیتی کمتر از 5هزار نفر گفته می شود که بر بهره برداری از زمین
بنیان یافته است.
تعداد روستاها ،چگونگی شکل گیری و تعداد جمعیت آنها تابع شرایط جغرافیایی،طبیعی و اقتصادی متفاوتی است.با توجه به محدود بودن آب،رشد جمعیت روستایی در کشور محدود است.همچنین توجه به تبدیل کشت سنتی به مکانیزه نیاز به نیروی انسانی را کاهش داده و به عامل رشد جمعیت اضافی در روستا دامن زده است.
دگرگونی مصرف ملی و رواج مصرف کالاهای وارداتی و متروک شدن مصرف تولیدات صنایع روستایی،علاوه بر تحمیل ارزان فروشی به روستاها تاثیر تعیین کننده ای بر ویرانی روستاها و جلوگیری از
تداوم شرایط بقای آنها گذاشته است.
روستاهای ایران زیر تاثیر هجوم های خارجی،جنگهای داخلی،دریافت مالیات های بی تناسب با بازدهی زمین،خشکسالی ها ،ویرانی شبکه های آبیاری و بلاخره شیوع آفتهای گیاهی و دامی از جمعیت تهی شده است.
طبقه بندی جمعیتی آبادیهای کشور
دلایل مهاجرت از روستا به شهرابعاد مختلف اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی داردو عامل اخیر دریکی دو ده گذشته بویژه در مورد جوانان روستایی با توجه به نفوذتلویزیون در روستاها فعالتر عمل می کند اماعمده ترین آن وضع نامطلوب درآمد روستاییان نسبت به شهرنشینان میباشد.
خالی شدن روستاها از جمعیت نه تنها رها شدن امکانات کشاورزی رابه دنبال دارد بلکه به دلیل فاصله زیاد روستاها به کاهش امنیت داخلی کشور نیز می انجامد.
پراکندگی جمعیت ایلی

گذران زندگی ایلی بر پایه رمه گردانی و کوچ پیوسته بین مناطق سردسیر و گرمسیراست.به دلیل شرایط طبیعی
ایران که کوهستانی،کم باران و متفاوت از نظرزمان رویش گیاهی در مناطق مختلف است و نیز زیر تاثیر هجوم
ایلهای گوناگون و رواج دوباره شیوه زندگی ایلی توسط آنان،کوچ نشینی در ایران ازگذشته بسیار دور وجود
داشته است.

ایل های ایران در سراسرکشورپراکنده اند(گرداگرد زاگرس(ایلهای کرد لر بختیاری)،خوزستان(ایلهای عرب
زبان)،فارس(ایلهای قشقایی ممسنی و خمسه)،کرمان(ایل افشار)،بلوچستان(بلوچها)،خراسان(هزاره ها )
،قوچان(ترکمنها) و آذربایجان(ایلسون ها یا شاهسونها).

سیر نزولی جمعیت ایلی که ازدوره رضاشاه باسرکوب ایلها با استفاده از جنگ افزارهای جدید آغاز شد و به تاثیر گذاری ایلها درزندگی سیاسی ایران(پس از حمله عربها به ایران عموما ایلها تعیین کننده حاکمیت سیاسی بوده اند.)خاتمه داد، با رشد نظام سرمایه داری بویژه واردات محصولات دامی ازخارج تشدید شد.
درسال های پس ازانقلاب با وجود افزایش قیمت گوشت وفرآورده های دامی و دیگر یاری های دولت به دلایل دیگری همچنان ادامه یافته است.
به نظرمیرسد نوزایی سازمان ایلی به شکل گذشته آن،سپردن دوباره سرنوشت بخشی از محرومان جامعه به زورمندان باشد،اما صرفنظر کردن از شیوه بهره برداری داری ایلی از چراگاه های کشوری به معنی تلف کردن نعمت های بسیار مورد نیاز خواهد بود. در حالی که بهره برداری ازچراگاه ها با حفظ واحد پایه اقتصاد ایلی ،ضمن تولید پروتیین حیوانی از گیاهانی که در غیر این صورت تلف می شوند،میتواند در حفظ اشتغال در کشور نیز موثر باشد.
اشتغال بر حسب گروه ها و فعالیت های عمده اقتصادی
جمعیت فعال و غیر فعال
افراد10 ساله و بیشتررا اگر به کار اشتغال داشته و یا بیکار ولی در جست و جوی کار باشند جمعیت فعال و
غیر آن را جمعیت غیر فعال می نامند.
شاغل به کسی گفته میشودکه هر نوع کار فکری یا بدنی مجاز از نظر قانون وشرع را برای کسب درآمد (نقدی
و غیر نقدی )انجام دهد.
بیکارنیز به کسی گفته میشود که شاغل نبوده و توان انجام کارداشته و در جست و جوی کار باشد.
خانه دار نیز کسی است که شاغل ،بیکار جویای کار ،محصل و بازنشسته نباشد.
در صورت بالا بودن بیکاری ،فقرو شکاف درآمدی بین طبقات مختلف جامعه می توان پیش از خدشه دارشدن
مشروعیت سیاسی نظام ،با اصلاح سیاست های مربوطه و اتخاذ سیاست های جدید از حاد شدن مشکل جلوگیری کرد.
جمعیت10 ساله و بیشتر بر حسب وضع فعالیت (هزارنفر)
وضعیت شغلی
درنظام سرمایه داری ،افزون بر عوامل گوناگون مانند مهارت در انجام کار ،سن و جنس ،مهمترین مسا له برخورداری از سرمایه و یا وسیله مناسب کار است.
درصورت انباشت بیشتر سرمایه در دست یک فرد،وی بدون انجام کار شخصی میتواند سرمایه خود را توسط دیگران به کار گیرد.
دراین نوع نظام نیروی کار کالا به شمار می آید و سرمایه داران خریداران آن هستند،آنان سعی می کنند به گونه ای عمل کنندکه همیشه تعداد نیروی کارو جویای کار بیشتر از تعداد کسانی باشد که تمایل به استخدامشان دارند.در نتیجه بهای نیروی کار ویا میزان مزد وحقوق همیشه در بازار در پایین ترین حد خود تعیین می شود.
با توجه به این واقعییت است که قانون گذارجمهوری اسلامی ایران ،در اصل چهل وسوم ،بند دوم،تحقق عدالت اجتماعی و کسب استقلال اقتصادی را از راه تامیین شرایط و امکانات کار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال کامل و قرار دادن وسایل کار در اختیاری همه کسانی که قادر به کارند ولی وسایل کارندارند
و در بند چهارم (عدم اجبار افراد به کاری معین و جلوگیری از بهره کشی از کار دیگری )را وظیفه دولت قرار داده اند.
گروه های شغلی را می توان به کارفرمایان (کسانی که برای انجام فعالیت های شغلی خود حداقل یک نفر مزد و حقوق بگیر در استخدام داشته باشند)کارکنان مستقل (کسانی که برای انجام فعالیت های شغلی خود مزد و حقوق بگیری در استخدام نداشته باشند و خود نیز مزد و حقوق نگیرند )مزد وحقوق بگیران بخش عمومی و خصوصی و کارکنان خانوادگی بدون مزد بخش کرد.
شاغلان10 ساله و بیشتر بر حسب وضع شغلی و جنس (هزار نفر)
....