نام فایل : مدیریت هماهنگی ترویج كشاورزي

فرمت : .ppt

تعداد صفحه/اسلاید : 70

حجم : 4 مگابایت

باسمه تعالی

:سیب زمینی و با نامSolanaceae واز تیره Solanumسیب زمینی از جنس شناخته می شود.Potato و با نام انگلیسی S.tuberosum علمی




خود به زیر تیره های متعددی تقسیم میشود که اساس این Solanaceae تیره تقسیم بندی فرم جنین و تفاوتهای موجود در گرده های فعال تولید شده است و وجود آلکالوئید به ویژه آلکالوئیدهای گروه اورنیدتین مشخصه گیاهان متعلق به این تیره می باشد .
را شامل می شود که حدود 1200 گونه از آن گونه های بسیار Solanum جنستا کنون شناخته شده است و گونه های زراعی آن شامل سیب زمینی ، بادمجان و گوجه می باشد.
این جنس به 6 زیر جنس تقسیم شده و هر کدام ازآنها به بخشهایی تقسیم می شوند
گیاهانی که غده تولید می کنند در زیر جنس Hyperba sathrum قرار
می گیرند و این زیر جنس خود به زیربخش Tuberarium تقسیم می شود.
زیر جنس H.S با ساقه گل دهنده بند بند ( که از قسمت قاعده به بالا بند بند می باشد)
و وجود کرک با سلولهای بسیار زیاد و همچنین وجود غده مشخص می گردد.
تقسیمات بعدی زیر بخشها در واقع مربوط به سری ها است که 17 الی 27 سری
تا کنون شناسایی شده که در بین آنها Tuberosa بیشترین اهمیت را دارد .
سیب زمینی گیاهی یکساله تابستانه می باشد که منشاء و محل پیدایش تمام جنسهای این گونه قاره آمریکا می باشد .
بکار گیری گونه های این تیره در ارتباط با تشکیل غده در سیب زمینی و سته در گوجه فرنگی و بادمجان می باشد.
گلها در در سیب زمینی پنج پرچم کوتاه به هم چسبیده دارند و گلبرگها و کاسبرگها در آن پنج قسمتی متصل به هم می باشند و تخمدان آن دو برچه ای بوده و میوه اش سته می باشد که تولید تعداد زیادی دانه می نماید و بطور کلی میوه در جنس solanum سته بوده و نوعی جفت ضخیم گوشتی وجود دارد که بر روی آن تعداد زیادی دانه تشکیل میشود .
رنگ گلها بسته به رقم مورد استفاده از سفید ، قرمز ، ارغوانی تا بنفش متغییر مباشد .


اکولوژی سیب زمینی :
سیب زمینی برای اولین بار به مقدار نا چیز از آمریکا به اسپانیا آورده شد . سیب زمینی های انتقال داده شده مربوط به زیرگونهAndigena بوده که در گونه سولانوم قرار دشت . این تیپ از نظر فتو پریودیسم در ارتباط با روز کوتاهی مناطق پیدایشش سازگاری پیدا کرده بود و نسبت به فتو پریودیسم حساسیت نشان دادند بطوری که شرایط روز بلند اروپا نه فقط مرحله زایشی را تحت تاثیر قرار داد بلکه در تشکیل غده نیز اثر گذار بود و بعضاٌ اصلآٌ غده تشکیل نمی شد. لذا در قرن 18بعد از انجام سلکسیون در شرایط اقلیمی مناطق معتدل ، فرمهایی که روزهای بلند را تحمل میکرد بوجود آمد این تطابق و سازگاری به روز بلندی علاوه بر اینکه دررابطه با تشکیل غده انجام گرفت بلکه در رابطه با شکل ظاهری گیاه هم صورت گرفت ( یعنی ساقه stolonکوتاه شده و غده ها نیز تعدادشان کم شده ولی درشت تر شدند ) و بدین ترتیب زراعت سیب زمینی در سرتاسر اروپا رواج یافت. بعدها در مناطق شمالی آمریکا هم انتشار پیدا کرد .


این گیاه که در پی کشف قاره آمریکا ازکوهپایه های آمریکای جنوبی به اروپا برده شده بود ابتدا بعنوان گیاه داروئی مصرف می شد که پس از کاهش آلکالوئیدها در قرن 17در ایرلند بعنوان تغذیه مصرف شد و در قرن 18 به تمام اروپا انتشار یافت.
اهمیت و نقشش سیب زمینی بعنوان محصول زراعی در پی افزایش جمعیت بود و تحت شرایط آن زمان سیب زمینی بعنوان محصولی با عملکرد بالا محسوب می شد.
بطور کلی تغییرات اصلاحی سیب زمینی در عرض 200 سال اخیر صورت گرفته و باعث سازگاری این گیاه به مناطق مختلف با طول روزهای معیین و مشخص گردیده است بطوری که باعث شده در مناطق با عرض جغرافیایی بالا نیز زراعت شود.
سیب زمینی برای اولین بار توسط فتحعلی شاه وارد ایران شد و امروزه در اکثر نقاط به ویژه آذربایجان ، اردبیل ، اصفهان ، همدان ، زنجان و... کشت می شود.


بر اساس گزارش فائو ، سطح زیر کشت سیب زمینی در جهان طی سال 2000حدود 19597420 هکتار با میانگین تولید 4/16 تن در هکتار بوده است . و به ترتیب کشورهای چین ، روسیه ، اکراین ، هند ، لهستان و آمریکا بالاترین سطح زیر کشت و تولید را در جهان دارا می باشند.بر اساس آمار فائو ، سطح زیر کشت سیب زمینی در ایران در سالهای اخیرحدود150000هکتاربا عملکرد متوسط حدود 7/20تن در هکتار می باشد.

خصوصیات گیاهی :سیب زمینی گیاهی یکساله بوته ای با یک یا چند ساقه اصلی می باشد و بصورت ایستاده رشد می کند. ارتفاع ساقه آن از 60 تا 150 سانتیمتر متغییر است و طول دوره رشد آن به رقم و شرایط تولید بستگی داشته و از 3 تا 6 ماه متغییر می باشد . سیب زمینی دارای دو نوع دیپلوئید و تتراپلوئید است که انواع تترا پلوئید هم در شرایط روز کوتاهی و هم در شرایط روز بلندی امکان تولید غده را دارند ولی انواع دی÷لوئید فقط در شرایط روز کوتاهی تولید غده می کند .کاشت و تکثیراین گیاه هم به روش جنسی( استفاده از بذر حقیقی ) وهم به روش غیر جنسی ( استفاده از غده بذری) امکان پذیر می باشد اما کاشت و تکثیر از طریق بذر حقیقی که به T.P.S نیز معروف می باشد جنبه اصلاحی داشته و معمولاً تولید غده های نا همگن می نماید.غده سیب زمینی از تجمع مواد غذایی در ناحیه انتهای ساقه زیر زمینی ( ریزوم ) و رشد این ناحیه بوجود می آید . پس غده یک ساقه با میانگره های متورم شده و تغییر شکل یافته است.سیستم ریشه در بوته ای که از بذر حقیقی بو جو د می آید با بوته ای که از غده بوجود می آید متفاوت است بطوری که در بوته حاصل از بذر حقیقی ریشه راست بوده ولی در بوته حاصل ازغده بذری افشان و نا بجا می باشد واز هر گره ساقه اصلی چندین ریشه کم قطر بوجود می آید.
ریشه ها بصورت مطبق از روی ساقه اصلی مشاء یافته و نسبت به جذب آب و مواد غذایی از اعماق مختلف خاک اقدام می نمایند . قسمت اعظم ریشه ها تا حدود 30 روز پس از سبز شدن بخوبی در خاک نفوذ می نمایند و در صورت رطوبت بالای خاک و عدم وجود محدودیت رشدی دیگر ، معمولاً تا اواخر دوره رشد ادامه می یابند .حداکثر عمق ریشه در سیب زمینی بسته به شرایط نفوذ پذیری خاک به 100 سانتیمتر می رسد ولی بیشترین فعالیت جذبی در محدوده 60 سانتیمتری صورت می گیرد. توسعه عرضی ریشه تا 45 سانتیمتری غده مادری امکان پذیر می باشد.
شمای عمومی بوته سیب زمینی :
مشخصات غده سیب زمینی :در یک انتهای غده(راس غده) جوانه انتهایی ساقه وانتهای دیگر( قائده)محل اتصال غده به ساقه زیر زمینی می باشد غده ها بسته به رقم دارای رنگ پوست و اشکال گوناگونی می باشد .



غده دارای چشمهایی می باشند که به صورت نقاط فرو رفته دیده می شوند و حاصل گره های ساقه می باشند.
هر چشم در کنار یک برگ رشد نیافته بصورت اثر برگ یا ابرو قار دارد .
فاصله میانگره ها از طرف راس به سمت قاعده بتدریج زیادتر می شود پس تراکم چشمها در ناحیه راس زیادتر می باشد.


برش عرضی سیب زمینی :
جوانه راسی غده دارای غالبیت انتهایی می باشد که با مسن شدن فیزیولوژیک بتدریج نقصان می کند
غده ها بسته به رقم دارای دوره درمانسی ( دوره خواب ) می باشند که در ارقام مختلف از 8 تا 15 هفته گزارش شده است.
دوره رکود در مرحله رسیدگی ظاهر می شود که هرچه قدر دوره رسیدن را طولانی کنیم درمانسی کم می شود.
عامل دوره خواب یکسری مواد بازدارنده است که با مسن شدن غده از مقدارشان کم می شود.
با افزایش دما و میزان اکسیژن که باعث افزایش تنفس می شوند می توان از طول دوره رکود کم کرد همچنین با بکار بردن مصنوعی برخی از تنظیم کننده های رشد مثل اسید جیبرلیک ، دی سولفید کربن ، کلودیدین و گلوتاتیون می توان دوره رکود را شکست.
اشعه گاما ، اشعه ایکس ، مالیک هیدرازین و گراماکسون از مواردیند که طول دوره خواب را در غده افزایش می دهند که استفاده از مالیک هیدرازین به ویژه در غده هایی که استفاده بذری نداشته و برای مصارف خوراکی بکار میروند 2 تا 3 هفته قبل از برداشت به صورت محلول پاشی معمول می باشد.
اگر میزان آب غده سیب زمینی کمتر از 70 درصد شود غده چروکیده می شود .
رنگ گوشت غده سیب زمینی به رقم بستگی داشته و می تواند از سفید ، زرد ، زرد روشن تا صورتی تغییر کند
از رنگ صورتی بیشتر برای مصارف صنعتی استفاده می شود و آنها را اکثراً برای الکل گیری بکار می برند که از 100 کیلو غده تر 10 الی 15 لیتر الکل صنعتی ، 16 الی 20کیلو نشاسته با 20 درصد آب( بطور متوسط 17 الی 18 درصد وزن غده نشاسته است ) تولید می شود.

....