با هزینه ای اندکی شما میتونید فایل (سقوط رضاشاه) را تهیه کنید.

قسمتی از متن :

‏1

‏سقوط‏ ‏رضاشاه

‏ «‏رضاشاه‏»‏ ‏پایه‏­‏گذار‏ ‏سلسله‏ «‏پهلوی‏»‏ ‏در‏ ‏ایران،‏ ‏سال‏ 1304‏ش‏. ‏رسماً‏ ‏پادشاه‏ ‏ایران‏ ‏شد‏ ‏و‏ ‏سقوط‏ ‏سلسله‏ ‏قاجاریه‏ ‏را‏ ‏اعلام‏ ‏كرد‏.[1] ‏وی‏ ‏تا‏ 1320 ‏بر‏ ‏ایران‏ ‏حكومت‏ ‏كرد‏ ‏و‏ ‏سرانجام‏ ‏با‏ ‏استعفای‏ ‏خویش،‏ ‏سلطنت‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏پسرش‏ «‏محمدرضا‏»‏ ‏واگذار‏ ‏كرد‏.

‏ ‏علل‏ ‏سقوط

‏ ‏پس‏ ‏از‏ ‏جنگ‏ ‏جهانی‏ ‏اول‏ ‏برای‏ ‏مدت‏ ‏كوتاهی،‏ ‏صفوف‏ ‏نیروهای‏ ‏موافق‏ ‏و‏ ‏مخالف‏ ‏با‏ ‏یكدیگر‏ ‏مشخص‏ ‏نبود؛‏ ‏اما‏ ‏طولی‏ ‏نكشید‏ ‏كه‏ ‏سه‏ ‏جناح‏ ‏در‏ ‏مقابل‏ ‏هم‏ ‏قرار‏ ‏گرفتند؛‏ ‏یعنی‏ ‏شوروی،‏ ‏دولت‏­‏های‏ ‏محور‏(‏آلمان،‏ ‏ایتالیا‏ ‏و‏ ‏ژاپن‏) ‏و‏ ‏دولت‏­‏های‏ ‏متفق‏( ‏انگلستان،‏ ‏فرانسه،‏ ‏لهستان‏).

‏ ‏تسخیر‏ ‏حبشه‏ ‏به‏ ‏دست‏ ‏ایتالیا،‏ ‏حمله‏ ‏ژاپن‏ ‏به‏ ‏چین،‏ ‏اشغال‏ ‏چكسلواكی‏ ‏به‏ ‏دست‏ ‏آلمان،‏ ‏زمینه‏­‏های‏ ‏آغاز‏ ‏جنگ‏ ‏دوم‏ ‏جهانی‏ ‏را‏ ‏فراهم‏ ‏كرد‏. ‏سرانجام‏ ‏با‏ ‏حمله‏ ‏آلمان‏ ‏و‏ ‏شوروی‏ ‏به‏ ‏لهستان،‏ ‏جنگ‏ ‏جهانی‏ ‏دوم‏ ‏آغاز‏ ‏شد‏.

‏ ‏تحول‏ ‏بزرگی‏ ‏كه‏ ‏در‏ ‏نیمه‏ ‏دوم‏ ‏سلطنت‏ ‏رضا‏ ‏شاه،‏ ‏سیاست‏ ‏خارجی‏ ‏ایران‏ ‏را‏ ‏تحت‏­‏الشعاع‏ ‏قرارداد،‏ ‏روی‏ ‏كار‏ ‏آمدن‏ «‏هیتلر‏»‏ ‏در‏ ‏آلمان‏ ‏و‏ ‏پیشرفت‏ ‏سریع‏ ‏اقتصادی‏ ‏و‏ ‏نظامی‏ ‏آن‏ ‏كشور‏ ‏بود‏.[2] ‏پیش‏ ‏از‏ ‏این،‏ ‏انگلستان‏ ‏و‏ ‏فرانسه‏ ‏به‏ ‏سبب‏ ‏تمایلات‏ ‏ضد‏ ‏كمونیستیِ‏ ‏هیتلر‏ ‏در‏ ‏مقابل‏ ‏توسعه‏­‏طلبی‏­‏های‏ ‏آلمان،‏ ‏سیاستی‏ ‏مسالمت‏­‏آمیز‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏پیش‏ ‏گرفته‏ ‏بودند‏. ‏این‏ ‏سیاست‏ ‏تا‏ ‏شروع‏ ‏جنگ‏ ‏دوم‏ ‏جهانی‏ ‏ادامه‏ ‏یافت‏. ‏از‏ ‏این‏ ‏زمان‏ ‏به‏ ‏بعد‏(‏از‏ ‏زمان‏ ‏قدرت‏­‏گیری‏ ‏هیتلر‏) ‏رضاشاه‏ ‏به‏ ‏شدت‏ ‏به‏ ‏آلمانِ‏ ‏هیتلری‏ ‏متمایل‏ ‏شد‏ ‏و‏ ‏روابطش‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏آن‏ ‏گسترش‏ ‏داد‏.[3] ‏این‏ ‏امر،‏ ‏اسباب‏ ‏نگرانی‏ ‏انگلیس‏ ‏را‏ ‏فراهم‏ ‏كرد‏. ‏شوروی‏ ‏هم‏ ‏از‏ ‏این‏ ‏امر‏ ‏ناخشنود‏ ‏بود‏.

‏ ‏محمود‏ ‏طلوعی‏ ‏می‏­‏نویسد‏:«‏روابط‏ ‏ایران‏ ‏و‏ ‏آلمان‏ ‏رو‏ ‏به‏ ‏گسترش‏ ‏نهاد‏ ‏و‏ ‏آلمان‏ ‏در‏ ‏آخرین‏ ‏سال‏­‏های‏ ‏سلطنت‏ ‏رضاشاه‏ ‏به‏ ‏صورت‏ ‏بزرگ‏­‏ترین‏ ‏شریك‏ ‏تجاری‏ ‏ایران‏ ‏در‏ ‏آمد‏. ‏رضاشاه،‏ ‏بخش‏ ‏اعظم‏ ‏ارز‏ ‏حاصله‏ ‏از‏ ‏سهم‏ ‏مشاركت‏ ‏ایران‏ ‏در‏ ‏شركت‏ ‏نفت‏ ‏را‏ ‏صرف‏ ‏خرید‏ ‏كالا‏ ‏از‏ ‏آلمان‏ ‏می‏­‏كرد‏ ‏و‏ ‏این‏ ‏برای‏ ‏انگلیسی‏­‏ها‏ ‏ناگوار‏ ‏بود‏.»[4]

‏ ‏سیدجلال‏­‏الدین‏ ‏مدنی‏ ‏نیز‏ ‏می‏­‏نویسد‏: «‏در‏ ‏این‏ ‏زمان‏(‏بعد‏ ‏از‏ ‏سال‏ 1316) ‏كارشناسان‏ ‏آلمانی‏ ‏در‏ ‏سراسر‏ ‏ایران‏ ‏خدمت‏ ‏می‏­‏كردند‏. ‏بسیاری‏ ‏از‏ ‏مؤسسات،‏ ‏از‏ ‏راه‏­‏آهن‏ ‏تا‏ ‏مخابرات‏ ‏و‏ ‏حمل‏­‏ونقل‏ ‏و‏ ‏اسلحه‏­‏سازی‏ ‏در‏ ‏دست‏ ‏آنان‏ ‏بود‏. ‏هیتلر‏ ‏نیاز‏ ‏به‏ ‏ایران‏ ‏داشت‏ ‏و‏ ‏می‏­‏خواست‏ ‏متحدی‏ ‏در‏ ‏این‏ ‏سمت‏ ‏داشته‏ ‏باشد‏.»[5]

‏ ‏بعد‏ ‏از‏ ‏آغاز‏ ‏جنگ‏ ‏جهانی‏ ‏دوم‏ ‏و‏ ‏مصائبی‏ ‏كه‏ ‏انگلستان‏ ‏در‏ ‏آغاز‏ ‏جنگ‏ ‏متحمل‏ ‏شد،‏ ‏رضاشاه‏ ‏انگلیسی‏­‏ها‏ ‏را‏ ‏برای‏ ‏پرداخت‏ ‏بدهی‏­‏های‏ ‏معوقه‏ ‏به‏ ‏ایران‏ ‏و‏ ‏افزایش‏ ‏سهم‏ ‏ایران‏ ‏از‏ ‏شركت‏ ‏نفت،‏ ‏تحت‏ ‏فشار‏ ‏قرار‏ ‏داد‏. ‏انگلیسی‏­‏ها‏

‏2

‏در‏ ‏آن‏ ‏شرایط‏ ‏دشوار‏ ‏تسلیم‏ ‏شدند؛‏ ‏ولی‏ ‏كینه‏ ‏و‏ ‏نفرت‏ ‏آنها‏ ‏از‏ ‏رضاشاه‏ ‏دو‏ ‏چندان‏ ‏افزایش‏ ‏یافت‏. ‏فرصتی‏ ‏كه‏ ‏انگلیسی‏­‏ها‏ ‏برای‏ ‏انتقام‏­‏جویی‏ ‏از‏ ‏وی،‏ ‏مترصدش‏ ‏بودند،‏ ‏با‏ ‏حمله‏ ‏آلمان‏ ‏هیتلری‏ ‏به‏ ‏شوروی‏ ‏فراهم‏ ‏شد‏.

‏ ‏اشغال‏ ‏ایران

‏ ‏چرچیل،‏ ‏فردای‏ ‏حمله‏ ‏هیلتر‏ ‏به‏ ‏خاك‏ ‏شوروی،‏ ‏دست‏ ‏دوستی‏ ‏به‏ ‏سوی‏ ‏استالین‏ ‏دراز‏ ‏كرد‏ ‏و‏ ‏رضاخان،‏ ‏اولین‏ ‏قربانی‏ ‏این‏ ‏دوستی‏ ‏بین‏ ‏دو‏ ‏دشمن‏ ‏بود‏.[6] ‏با‏ ‏اینكه‏ ‏دولت‏­‏های‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏فرانسه‏ ‏از‏ ‏خرد‏ ‏­‏شدن‏ ‏شوروی‏ ‏با‏ ‏حمله‏ ‏آلمان‏ ‏خوشحال‏ ‏بودند؛‏ ‏اما‏ ‏به‏ ‏علت‏ ‏پیشرفت‏­‏های‏ ‏آلمان‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏خطر‏ ‏افتادن‏ ‏منافع‏ ‏غرب‏ ‏در‏ ‏خاورمیانه‏ ‏تصمیم‏ ‏گرفتند‏ ‏به‏ ‏حمایت‏ ‏از‏ ‏شوروی‏ ‏بشتابند‏ ‏و‏ ‏ایران،‏ ‏بهترین‏ ‏راه‏ ‏كمك‏ ‏بود‏.[7]

‏ ‏در‏ ‏كوران‏ ‏جنگ‏ ‏جهانی‏ ‏دوم،‏ ‏پیش‏ ‏از‏ ‏آنكه‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏فرانسه‏ ‏در‏ ‏یازدهم‏ ‏شهریور‏ 1320‏ش‏. ‏به‏ ‏آلمان‏ ‏اعلان‏ ‏جنگ‏ ‏كنند،‏ ‏ایران،‏ ‏بی‏­‏طرفی‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏آگاهی‏ ‏دولت‏ ‏انگلستان‏ ‏رسانده‏ ‏بود؛‏ ‏اما‏ ‏بدیهی‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏بی‏­‏طرفی‏ ‏ایران‏ ‏به‏ ‏سبب‏ ‏اهمیت‏ ‏جغرافیای‏ ‏نظامی‏ ‏نمی‏­‏توانست‏ ‏به‏ ‏دیده‏ ‏احترام‏ ‏نگریسته‏ ‏شود؛‏ ‏مضافاً‏ ‏اینكه‏ ‏بهانه‏ ‏بزرگی‏ ‏چون‏: ‏تمایل‏ ‏ایران‏ ‏به‏ ‏آلمان‏ ‏نازی،‏ ‏توسعه‏ ‏روابط‏ ‏صنعتی‏ ‏و‏ ‏تجاری‏ ‏با‏ ‏آن‏ ‏كشور‏ ‏و‏ ‏وجود‏ ‏جاسوسان‏ ‏آلمانی‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏كافی‏ ‏بود‏ ‏تا‏ ‏هر‏ ‏لحظه،‏ ‏هراس‏ ‏هجوم‏ ‏متفقین،‏ ‏فضای‏ ‏ایران‏ ‏را‏ ‏آشفته‏­‏تر‏ ‏سازد‏.

‏ ‏سرانجام‏ ‏با‏ ‏پیشروی‏ ‏فزاینده‏ ‏ماشین‏ ‏پرقدرت‏ ‏جنگی‏ ‏آلمان‏ ‏و‏ ‏اشغال‏ ‏هول‏­‏انگیز‏ ‏و‏ ‏ناباورانه‏ ‏اروپا،‏ ‏راهی‏ ‏جز‏ ‏ایران‏ ‏برای‏ ‏رساندن‏ ‏مهمات‏ ‏و‏ ‏ساز‏ ‏و‏ ‏برگ‏ ‏جنگی‏ ‏به‏ ‏روسیه‏ ‏باقی‏ ‏نماند‏.

‏ ‏چرچیل‏ ‏می‏­‏نویسد‏: «‏ایجاد‏ ‏یك‏ ‏راه‏ ‏ارتباطی‏ ‏از‏ ‏طریق‏ ‏ایران‏ ‏برای‏ ‏تماس‏ ‏با‏ ‏روسیه،‏ ‏فوق‏­‏العاده‏ ‏اهمیت‏ ‏داشت‏ ... . ‏ما‏ ‏برای‏ ‏اینكه‏ ‏با‏ ‏روس‏­‏ها‏ ‏تماس‏ ‏پیدا‏ ‏كنیم‏ ‏پیشنهاد‏ ‏كردیم‏ ‏عملیات‏ ‏مشتركی‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏ایران‏ ‏شروع‏ ‏كنیم‏ .»[8]

‏ ‏سرانجام‏ ‏در‏ ‏نیمه‏­‏شب‏ ‏دوشنبه،‏ ‏سوم‏ ‏شهریور‏ 1320 ‏قوای‏ ‏شوروی‏ ‏با‏ ‏پشتیبانی‏ ‏تانك‏ ‏و‏ ‏هواپیما‏ ‏از‏ ‏شمال‏ ‏و‏ ‏قوای‏ ‏انگلیس‏ ‏از‏ ‏مرزهای‏ ‏غربی،‏ ‏وارد‏ ‏ایران‏ ‏شدند‏.[9]

‏ ‏جبهه‏ ‏دوم‏ ‏ارتش‏ ‏انگلیس‏ ‏از‏ ‏مرز‏ ‏خسروی‏ ‏عبور‏ ‏كردند‏ ‏و‏ ‏تأسیسات‏ ‏نفت‏ ‏شاه‏ ‏را‏ ‏تصرف‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏سوی‏ ‏كرمانشاه‏ ‏پیشروی‏ ‏کردند‏. ‏نیروهای‏ ‏ایرانی‏ ‏در‏ ‏برابر‏ ‏آنان،‏ ‏مقاومت‏ ‏زیادی‏ ‏كردند؛‏ ‏اما‏ ‏در‏ 25 ‏شهریور‏ 1320 ‏فرمان‏ ‏ترك‏ ‏مقاومت‏ ‏به‏ ‏تمام‏ ‏واحدهای‏ ‏نظامی‏ ‏ابلاغ‏ ‏شد‏ ‏و‏ ‏نیروهای‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏شوروی‏ ‏به‏ ‏هم‏ ‏پیوستند‏ ‏و‏ ‏ارتش،‏ ‏تار‏ ‏و‏ ‏مار‏ ‏شد‏.[10]

‏ ‏ملت‏ ‏ایران‏ ‏كه‏ ‏دوران‏ ‏استبداد‏ ‏را‏ ‏می‏­‏گذارند،‏ ‏طبعاً‏ ‏ارتش‏ ‏را‏ ‏یاری‏ ‏نمی‏­‏كرد‏. ‏ارتش‏ ‏ایران‏ ‏هم‏ ‏درحدی‏ ‏نبود‏ ‏كه‏ ‏بتواند‏ ‏نیروهای‏ ‏انگلیس‏ ‏و‏ ‏شوروی‏ ‏را‏ ‏عقب‏ ‏بزند؛‏ ‏ولی‏ ‏اگر‏ ‏مردم‏ ‏به‏ ‏مقاومت‏ ‏بر‏ ‏می‏­‏خاستند،‏ ‏اشغال‏ ‏كشور‏ ‏به‏ ‏سادگی‏ ‏عملی‏ ‏نبود‏. ‏با‏ ‏شكست‏ ‏ارتش‏ ‏ایران‏ ‏در‏ ‏برابر‏ ‏متفقین،‏ ‏علی‏ ‏منصور،‏ ‏نخست‏­‏وزیر،‏ ‏سقوط‏ ‏كرد‏ ‏و‏ ‏ذكاء‏­‏الملك‏ ‏فروغی‏ ‏زمامدار‏ ‏شد‏.[11]

تصاویری از چند صفحه نخست فایل :

توجه فرمایید بدلیل تهیه ی تصویر با نرم افزار های خارجی متن نمایش داده شده در تصاویر ممکن است دارای اشکالاتی در نمایش برخی حروف باشد که در فایل اصلی بدون مشکل است